Sunday 25 March 2018

Roald Dahl: „Matylda” - recenzja książki



Kojarzycie dobranockę „Madeline”? Była to jedna z moich ulubionych bajek w wieku dziecięcym – ciepła, nieskomplikowana, urocza. Po latach dowiedziałam się, że kreskówka powstała na podstawie książki Ludwiga Bemelmansa i postanowiłam zapoznać się z oryginałem. Niestety egzemplarze we wszystkich księgarniach zostały wyprzedane. Przy okazji rzuciła mi się jednak w oczy książka z kolejną dziewczynką w tytule – „Matylda” Roalda Dahla. Przeczytałam krótki opis, dałam Mikołajowi cynk i kilka tygodni później mogłam cieszyć się nową lekturą pod choinką.


 „Matylda” to książka, która „kupiła” mnie swoim stylem już od pierwszych stron. Napisana lekko, zabawnie i nierzadko ze sporą dozą ironii, opowiada o losach niezwykle utalentowanej i inteligentnej dziewczynki, która ma nieszczęście wychowywać się w domu przygłupiej matki skoncentrowanej na własnym wyglądzie, ojca - Janusza biznesu, handlującego kradzionymi samochodami i złośliwego, zapatrzonego w rodziców brata. Niedoceniana i ignorowana przez innych członków rodziny Matylda już w bardzo młodym wieku ucieka w świat książek, całymi dniami przesiadując w lokalnej bibliotece.

W końcu trafia do szkoły, której dyrektorką jest nienawidząca dzieci była atletka, panna Trunchbull, której ulubionym zajęciem jest rzucanie uczniami przez okno lub zamykanie ich w szafce wyściełanej od środka gwoździami i szkłem. Na swoje nieszczęście Matylda natychmiast wpada w oko bezwzględnej dyrektorce, która od tej chwili za wszelką cenę stara się zamienić życie dziewczynki w piekło. Próby panny Trunchbull konsekwentnie udaremnia jednak wychowawczyni klasy, młoda i urocza panna Honey, która szybko odkrywa niezwykłe zdolności Matyldy i zaprzyjaźnia się z nią Wkrótce dziewczynka dowiaduje się o tragedii, jaka przed laty spotkała jej ukochaną nauczycielkę i postanawia zawalczyć o sprawiedliwość...


Książka Roalda Dahla, choć teoretycznie skierowana do dzieci, nadaje się również jako lektura dla osób dorosłych. Napisana jest w narracji pierwszoosobowej z pozycji wszechwiedzącego narratora, prostym, ciętym językiem i nafaszerowana subtelnym sarkazmem, którego młodszy czytelnik raczej nie będzie w stanie wychwycić. Powieść jest też chwilami dość... może nie brutalna, ale sceny miotania uczniami po boisku i specyficzny humor towarzyszący jej od początku do końca nie każdemu przypadną do gustu. Z drugiej strony sama fabuła jak i motywy fantastyczne oraz urocza naiwność niektórych sytuacji sprawiają, że jest to pozycja idealna dla młodszych czytelników.

Mnie styl autora bardzo się spodobał i jestem pewna, że nie raz jeszcze sięgnę po jego twórczość. Dawno nie śmiałam się w głos czytając książkę, a podczas lektury „Matyldy” wybuchy wesołości towarzyszyły mi średnio co kilka minut. Ponadto każda z postaci została wykreowana w taki sposób, że czytelnik już po kilku chwilach mógł wyrobić sobie na jej temat zdanie. Całości dopełniają kapitalne ilustracje Quentina Blake’a, które doskonale wpasowują się w styl Dahla i pomimo swego minimalizmu pozwalają lepiej wyobrazić sobie głównych bohaterów powieści.


„Matyldę” polecam każdemu, kto lubi zabawne, nieskomplikowane historie, ironiczny, ostry i chwilami czarny humor oraz chciałby poznać literaturę dziecięcą z nieco innej, mniej przesłodzonej strony. W ramach wyjątku (bo rzadko kiedy oglądam filmy) serdecznie polecam również ekranizację książki w reżyserii Danny’ego DeVito. Choć nie do końca wierny oryginałowi, film zdecydowanie wart jest obejrzenia zarówno jako kino familijne jak i komedia.

„Matyldę” Rolada Dahla oceniam na 5 z 5 gwiazdek.
*****




Tytuł: „Matylda / „Matilda”
Autor: Rolad Dahl
Wydawnictwo: Znak Emotikon 2016
Ilość stron: 288
Rok pierwszego wydania: 1988
Język: polski
Język oryginału: angielski